*دامنه نوسان چیست؟

به گزارش بیداربورس، تغییر قیمت سهام یک شرکت در بازار بورس در یک روز کاری دارای محدودیت‌هایی است، از این رو برای هر سهم در روز حداقل و حداکثر قیمت مجاز تعیین میشود که به آن دامنه نوسان قیمت گفته می‌شود یا به عبارت دیگر به معنی قیمت مجاز برای معاملات سهام در طول روز است.

*مزایای دامنه نوسان

· جلوگیری از دست‌کاری قیمت‌ها

· کشف واقعی ارزش سهام و جلوگیری از ایجاد هیجان قیمتی

· کاهش تلاطم در بازار

*معایب دامنه نوسان

· تاخیر در کشف قیمت سهم

· امکان انتقال تلاطم اضافی به روزهای آتی به دلیل توقف قیمت در روز

*در چه شرایطی سهم فاقد دامنه نوسان است؟

زمانی که برای شرکت یک رویداد حائز اهمیت اتفاق می‌افتد:  

· بازگشایی سهام بعد از مجمع عمومی عادی سالانه برای تقسیم سود

· بازگشایی سهام پس از مجمع فوق‌العاده به منظور کاهش یا افزایش سرمایه

· بازگشایی سهام پس از اعلام افزایش یا کاهش سود هر سهم(eps) به شرط آنکه بیش از ۲۰ درصد باشد

*تاریخچه دامنه نوسان در ۲۰ سال گذشته

بازه زمانی	درصد
فروردین ۱۳۷۸ الی فروردین ۱۳۸۰	کنترل شده به صورت قضاوتی
فروردین ۱۳۸۰ الی خرداد ۱۳۸۲	دامنه نوسان متقارن ۱ تا ۵ درصد با توجه به p/e
خرداد ۱۳۸۲ الی بهمن ۱۳۸۴	دامنه نوسان متقارن ۵ درصد
بهمن ۱۳۸۴ الی اردیبهشت ۱۳۸۷	دامنه نوسان متقارن ۲ درصد
اردیبهشت ۱۳۸۷ الی آبان ۱۳۸۸	دامنه نوسان متقارن ۳ درصد
آبان ۱۳۸۸ الی تیر ۱۳۸۹	دامنه نوسان متقارن ۳.۵ درصد
تیر ۱۳۸۹ الی خرداد ۱۳۹۴	دامنه نوسان متقارن ۴ درصد
خرداد ۱۳۹۴ الی بهمن ۱۳۹۹	دامنه نوسان متقارن ۵ درصد
بهمن ۱۳۹۹ الی اسفند ۱۳۹۹	دامنه نوسان نا متقارن منفی ۲ تا مثبت ۶

" دامنه نوسان نامتقارن دوام آنچنانی نداشت و در ۱۹ اردیبهشت ۱۴۰۰  به درصد قبلی خود یعنی مثبت و منفی ۵ بازگشت و تا پایان سال علی‌رغم اینکه بسیاری از کارشناسان خواهان تغییر یا حذف کامل آن بودند پایدار باقی‌ماند. "

*تغییر دامنه نوسان در ۱۴۰۱ چه زمانی اجرایی میشود؟

اگرچه رئیس سازمان بورس نیمه فروردین را به عنوان نقطه آغاز تغییر دامنه نوسان مشخص کرد، مهدی پارچینی، مدیر نظارت بر بورس‌ها سازمان بورس تاریخ دقیقی را برای اجرای تغییر اعلام نکرد و لازمه اجرای این تغییر را منوط به طرح و تصویب در هیات مدیره سازمان دانست

*تغییر دامنه نوسان شامل همه سهام حاضر در بازار سهام می‌شود؟

براساس پیشنهاد ارائه شده سهام حاضر در بازار پایه از این تغییر مستثنی هستند اما بازارهای اصلی بورس تهران و نیز فرابورس نیز تابع این تغییر خواهند شد.

*کدام بورس‌های جهانی دامنه نوسان دارند؟

نام بورس	دامنه ایستا	دامنه پویا	توضیحات
مادرید	۶ الی ۵۰ %	۲ الی ۱۵%	دامنه ایستا و پویای مجزا برای هرسهم براساس نوسان تاریخی
تدوال	۱۰ %	ندارد	دامنه ایستای ۳۰درصدی در ۳روز اول عرضه
نیویورک	ندارد	تقریبا ۵ الی ۲۰%	تعیین دامنه نوسان بر اساس قیمت سهم- سهام بیش از ۳ دلار: دامنه ۵% سهام ۷۵ سنت تا ۳ دلار: ۲۰ % سهام کمتر از ۷۵ سنت : حداقل ۷۵%
استانبول	۱۰ الی ۲۰ %	ندارد	دامنه ثابت ۱۰،۱۵ و ۲۰ درصد در هریک از ۳ تابلو معاملاتی
قطر	۱۰ %	۳ %	حذف سفارش های خارج از دامنه
مالزی	۳۰ + الی ۱۵ - درصد	۸ + الی ۵ - درصد	استفاده از دامنه متقارن ایستای ۳۰ درصدی و پویای ۸ درصدی در بازار اصلی پیش از کرونا
هنگ کنگ	۱۰ الی ۲۰ درصد	ندارد	دامنه ۱۰، ۱۵ و ۲۰ درصد در هریک از تابلوهای معاملاتی (استفاده از دوره ثبات بخشی دامنه برای کنترل هیجانات)
ژاپن	دارد	دارد	دامنه ایستا و پویا براساس قیمت هرسهم بر حسب ین تعریف میشود و مانند دیگر بورس‌های دنیا دامنه به صورت درصدی ندارد

*انواع دامنه نوسان

-دامنه نوسان ایستا

· به حداکثر نوسان مجاز نسبت به قیمت مبنای ایستای جلسه معاملاتی پیشین گفته می‌شود و معمولاً بر حسب درصد اعلام می‌شود.

-دامنه نوسان پویا

· دامنه پویا حداکثر نوسان مجاز را در اطراف قیمت مبنای پویا نشان می‌دهد و معمولاً به‌صورت درصدی حول قیمت مبنا تعریف می‌شود. قیمت مبنای مورد استفاده برای تعیین این دامنه، قیمت آخرین معامله انجام شده در بازار عادی یا حراج است.